آبسه دندان یک عفونت باکتریایی می باشد که درون دهان پدیدار می شود و درد زیادی دارد و غذا خوردن را برای فرد مبتلا سخت می کند. همچنین اگر به فکر درمان آن نباشید عفونت کل دهان را در بر می گيرد و مشکلات دیگری ایجاد می کند. در این مقاله به راه های درمانی عفونت آبسه دندان و همچنین علت بروز این مشکل خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
آبسه دندان چیست؟
آبسه دندان حفره یا بافتی چرکی است که در کنار ریشه دندان ها پدیدار می شود و در صورت درمان نشدن موجب عفونت کل دهان خواهد شد. امکان بروز این عارضه در همه ی رده های سنی امکان پذیر می باشد و با درمان به موقع از پیشرفت آن می توان جلوگیری نمود. در صورت درمان به موقع ممکن است فک، گردن، سر یا سایر اعضای بدن را درگیر کند. آبسه دندان با کمک دندانپزشک درمان می شود و باید در اسرع وقت به مطب دندان پزشک خود مراجعه کنید.
انواع عفونت آبسه دندان
آبسه چند نوع مختلف دارد که در اثر عوامل مختلفی رخ می دهند. در ادامه به انواع آبسه دندان خواهیم پرداخت.
آبسه پریودنتال
آبسه جانبی و آبسه پاریتال از نام هاي ديگر اين نوع آبسه دندان می باشد که در کنار استخوان دندان رخ می دهد. با تجمع باکتری ها و یا گیر کردن جسم خارجی در کیسه های پریودنتال این ضایعه رخ می دهد و درد بسیار شدیدی دارد. افرادی که بیماری پریودنتال فعال دارند بیشتر دچار این نوع آبسه می شوند و باید به فکر درمان به موقع آن بود.
آبسه ژنژیوال
این نوع عفونت آبسه دندان در بین لثه و دندان ایجاد می شود و در اثر بروز عفونت باکتریایی که ناشی از پوسیدگی دندان، مسواک زدن نادرست، شکستگی دندان، گیر کردن غذا در خط لثه می باشد آبسه زنژیوال ایجاد می شود. از جمله علل دیگر بروز این آبسه آسیب تروماتیک یا وارد آوردن نیروی بیش از حد بر روی دندان (در اثر ارتودنسی) نیز می باشد.
آبسه پری آپیکال
در انتهای ریشه دندان این آبسه دندان بروز پیدا می کند. این نوع آبسه در بعضی مواقع موجب ورود عفونت به نوک ریشه دندان و سپس از طریق استخوان وارد لثه می شود و در نتیجه تورم در لثه رخ می دهد. این تورم ها درد شدیدی را به همراه دارند که جویدن غذا را سخت می کنند. در آبسه پری اپتیکال عفونت وارد قسمت های نرم دهان می شود و موجب ورم فک، کف دندان و حتی گونه ها می شود که بعد از باز شدن عفونت خارج می شود.
عفونت آبسه دندان عقل
چهار دندان عقل در دهان رشد می کنند که در انتهای دندان های هر فک پدیدار می شوند. رسیدگی به این دندان ها بسیار سخت است و ممکن است در اثر نهفته بودن نیز مشکلاتی را ایجاد کنند و عفونت در لثه ایجاد شود که در صورت شدید بودن این عفونت، آبسه دندان عقل رخ دهد. بوی بد دهان و احساس درد در هنگام غذا خوردن از نشانه های آبسه دندان عقل می باشد. نادیده گرفتن آبسه دندان عقل خطر آفرین می باشد و ممکن است منجر به بروز مشکلاتی چون درد دندان، تورم غدد در گردن و … شود.
آبسه دندان عصب کشی شده
آبسه ممکن است بعد از عصب کشی دندان نیز رخ دهد. بروز این نوع آبسه در اثر باقی ماندن متریال در ریشه دندان و در نتیجه ورود به بافت دندان و ایجاد عفونت منجر به بروز آبسه دندان عصب کشی شده می شود و باید سریعا برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه کرد.
علل بروز عفونت آبسه دندان
آبسه دندان علل های مختلفی دارد که عبارتند از:
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و مسواک نزدن و نخ دندان نکشیدن و استفاده منظم از فلوراید
ایجاد حفره عمیق در دندان یا پوسیدگی دندان ها
بیماری های خطرناک مثل سرطان و دیابت و استفاده از داروهای خاص
استفاده از رژیم غذایی که قند دارند.
بیماری لثه (پریودنتال) که موجب آسیب و صدمه به دندان و ترک خوردگی آن می شود.
نشانه های عفونت آبسه دندان
آبسه دندان نشانه هایی دارد که بعد از مشاهده آن ها برای درمان باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
- درد شدید که به صورت ضربان در نزدیکی دندان احساس می شود.
- تورم و قرمزی لثه
- احساس مزه بد در دهان
- تب کردن
- تورم غدد لنفاوی
- مشکل در تنفس یا بلع
- به سرما و گرما حساس بودن
- التهاب لثه
- بوی بد دهان
- درد شدید در گوش، گردن و یا فک
- احساس درد در هنگام گاز زدم غذا و همچنین جویدن آن
لازم به دکر است در بعضی مواقع بر روی لثه جوش های سفید رنگی دیده می شود که نمایانگر عفونت آبسه دندان است و درون آن پر از عفونت می باشد.
چگونگی درمان عفونت آبسه دندان
آبسه دندان با روش های زیادی قابل درمان می باشد که توسط دندانپزشک یکی از راه های زیر تجویز می شود.
درمان عفونت آبسه دندان با آنتی بیوتیک
برای کاهش عفونت در دندانها و لثه ها که به فک و مناطق دیگر رسیده است باید از آنتی بیوتیک استفاده کرد. البته آنتی بیوتیک ها درمانگر نیستند و فقط شدت آبسه دندان را کاهش می دهند.
کشیدن دندان
اگر راهی برای درمان آبسه وجود نداشته باشد و پیشرفت بالایی دارد باید دندان کشیده شود.
عصب کشی کردن دندان
برای درمان آبسه دندان این روش بهترین می باشد. در این روش دندانپزشک با با کمک مته در دندان سوراخ ایجاد می کند و با تخلیه آبسه، پالپ عفونی داخل دندان و کانال ریشه ای را پاکسازی می کند و در آخر با مواد مخصوص پالپ دندان را پر می کند.
درمان عفونت آبسه دندان با جراحی
بیشتر از این روش برای رفع آبسه پریودنتال استفاده می شود. بعد از پاره شدن آبسه درد کاهش پیدا می کند ولی با کمک دندانپزشک این مشکل راحتتر حل می شود.
همچنین راه های خانگی زیادی برای درمان آبسه دندان وجود دارد که عبارتند از:
- دهانشویه با آب نمک
- دهانشویه با جوش شیرین
- استفاده از اسانس پونه کوهی
- استفاده از خمیر سیر
- کمپرس سرد با یخ
- استفاده از زل آلوئه ورا
عوارض عفونت آبسه دندان
از مشکلات که ممکن است آبسه ایجاد کند می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- از دست دادن دندان
- سپسیس که به گند خونی نیز معروف است و موجب عفونت زیاد و سمی در بدن می شود.
- سلولیت که به عفونت پوست و بافت های زیر جلدی گفته می شود.
- آنژین لودویگ که در صورت گسترش سلولیت به بافت زیر زبان، فک پایین و زیر چانه رخ می دهد.
- استیومیلیت یا همان عفونت استخوان زیرین
- عفونت سینوسی آبسه مغزی
- مرگ بافت اطراف آبسه یا قانقاریا
کلام آخر
آبسه دندان امری شایع است که ممکن است یک تا چند آبسه در دهان پدیدار شود. آبسه از طریق استخوان حرکت می کند و در کنار دندان های دیگر پدیدار می شود. البته لازم به ذکر است هر آبسه متعلق به یک دندان می باشد.
مواد قندی موجب رشد بیشتر باکتری می شود و می توان با کاهش مصرف این مواد و همچنین مسواک زدن از رشد باکتری ها در دهان و ایجاد آبسه دندان جلوگیری نمود.