پلاک دندان لایه ای سخت می باشد که توسط باکتری های دهان شکل می گیرد. خصوصا در جاهایی که با مسواک زدن نمی توان آنها را تمیز کرد پلاک ایجاد می شود. به طورکلی با تمیز کردن دندان های از ایجاد پلاک جلوگیری می شود و در نتیجه به دلیل تجمع باکتری ها، دندان ها دچار پوسیدگی نمی شوند. در صورت ایجاد پلاک، نیاز به جرم گیری دندان است. در این مقاله به چگونگی تشکیل پلاک و روش های پاکسازی آنها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
تعریف پلاک دندان
پلاک یا پژک دندان در بین لثه و دندان بیشتر ایجاد می شود و در صورت پاکسازی نشدن موجب ایجاد آبسه، آماس لثه و پوسیدگی و خرابی دندان ها می شود. پلاک ها در رنگ های سفید و زرد قابل مشاهده می باشند و همانطور که گفته شد در اثر تجمع باکتری ها ایجاد می شود. با استفاده از مسواک و نخ دندان می توانید این لایه ها را از روی دندان ها پاک کنید تا موجب خرابی دندان ها نشود.
علل ایجاد پلاک دندان
تجمع باکتری‌ها بر روی دندان یکی از علل مهم ایجاد پلاک می باشد.
همچنین بزاق دهان به دلیل داشتن مواد معدنی بر روی دندانها رسوب ایجاد می کند.
ته مانده غذاها در بین دندان ها نیز موجب رسوب کردن و پلاک دندان می شود.
چگونگی تشخیص پلاک
وقتی از بهداشت دهان و دندان خود غافل می شوید بعد از چند وقت متوجه بافتی بر روی سطح دندان ها می شوید که بت زبان قابل لمس می باشد. همچنین در امتداد خط لثه بافت رسوبی ضخیمی قابل مشاهده است که به آن پلاک دندان می گویند.
چگونه پلاک دندان را از بین ببریم؟
مهم ترین کاری که برای تمیز کردن دندانها می توان انجام داد. استفاده از مسواک بعد از هر وعده غذایی و همچنین نخ دندان کشیدن می باشد. حداقل دو بار در روز با مسواک نرم سطح دندان ها را باید تمیز کرد. زیرا پلاک ها در زمان اولیه ایجاد به راحتی پاک می شوند. در هنگام مسواک زدن بهتر است از خمیر دندان های ضد میکروب و حاوی فلوراید استفاده کنید.
همانطور که گفته شد نخ دندان کشیدن روزانه کمک می کند تا غذا در لای دندان ها گیر نکند و در اثر باقی ماندن غذاها در لای دندان، باکتری ایجاد نشود.
همچنین استفاده از دهانشویه نیز در تمیز کردن دندان ها نقش دارد. دهانشویه های آنتی باکتریال در بازار وجود دارند که باکتری ها دهان را از بین می برند و همچنین به پاکسازی دندان کمک زیادی می کنند.
جرم دندان چیست؟
وقتی پلاک ها بر روی هم جمع شوند ولایت سفتی را بر روی دندان ایجاد کنند جرم دندان رخ می دهد. جرم دندان سخت و سفت می باشد که پلاک دندان به راحتی بر روی آن چسبیده می شود. با تمیز نمودن هر روزه دندان ها دیگر دچار جرم نمی شوید.
جرم دندان به دو نوع جرم فوق لثه ای و زیر لثه ای تقسیم می شود.
جرم فوق لثه ای در بالای خط لثه ایجاد می شود و به رنگ زرد یا قهوه ای است. این نوع جرم بر ردی دندان ها شکل می گیرند.
جرم زیر لثه ای در پایین خط لثه و در داخل شیارهای بین دندان و خط لثه ایجاد می شود و در رنگ های قهوه ای یا سیاه در زیر لثه دیده می شود.
چگونه می توان از ایجاد پلاک دندان جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از ایجاد پلاک می توان از روش های زیر بهره برد.
استفاده از سیلانت دندانی
سیلانت برای پوشش شیارها مناسب است و باریک و پلاستیکی هستند که بر روی سطح دندان گذاشته می شود. این ابزار پلاستیکی برای جلوگیری از شکستگی و ایجاد حفره در دندان مناسب می باشد و باعت افزایش طول عمر دندان ها می شود. برای گذاشتن سیلانت باید از افراد حرفه ای کمک گرفت و با توجه به تناسب آن با دندانها، دندانپزشک بر روی دندان ها می گذارد.
رژیم غذایی مناسب
پلاک ها از تجمع باکتری ایجاد می شوند و باکتری ها از مواد قندی مصرفی و کربوهیدرات ها تغذیه می کنند. به همین دلیل باید از رژیم غذایی درست پیروی کرد تا پلاک ایجاد نشود. مصرف سبزیجات زیاد و کاهش مصرف مواد قندی و کربوهیدرات به شما برای جلوگیری از این مشکل کمک خواهد کرد.
عدم استفاده از سیگار
پلاک و جرم دندان در افراد سیگاری یا کسانی که از قلیون و … استفاده می کنند مشاهده شده است. برای جلوگیری از ایجاد پلاک بهتر است مصرف سیگار را قطع کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است و هم از ایجاد پلاک و هم به برطرف شدن آن کمک می کند. مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، مصرف دهانشویه ی ضدعفونی کننده در کاهش بروز پلاک و جرم دندان نقش مهمی دارند که هر روزه باید رعایت شود.
مراجعه به دندانپزشک
چکاب دندان ها بسیار مهم است و دندانپزشک دندان‌های شما را از لحاظ جرم، پلاک و … بررسی می نمایند. برای مراجعه به دندانپزشک سالیانه دو بار مناسب می باشد.
عوارض ناشی از پلاک و جرم دندان
پلاک دندان حتما باید از دندان ها پاک شود تا جرم نیز ایجاد نشود. از جمله عوارض وجود پلاک بر روی دندان ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- بیماری شدید لثه (بیماری پریودنتال)
- پوسیدگی دندان
- افتادن دندان
- بیماری و التهاب لثه (ژنژیویت)
- بوی بد دهان
- تغییر رنگ دندان ها
نکات مهم
برای جلوگیری از پلاک از مسواک هایی که برس های نرم دارند استفاده کنید و همچنین خمیر دندان های حاوی فلوراید استفاده نمایید.
مسواک را به صورت دورانی و کم کم بر روی دندان ها حرکت دهید. تا زیر دندان لثه نیز تمیز شود.
دندان های بالایی را به سمت پایین مسواک کنید و همچنین دندان های پایین را به سمت بالا مسواک بزنید.
مسواک کردن باید حداقل دو دقیقه زمان ببرد.
برای از بین بردن باکتری ها روی زبان می توانید روی زبان خود را نیز به آرامی مسواک کنید. یا دهانشویه استفاده نمایید.
بعد از مسواک زدن دندان ها از نخ دندان استفاده نمایید.
در آخر
این مشکل در اثر تجمع باکتری ها بر روی سطح دندان ایجاد می شوند. که این باکتری ها از مواد قندی و کربوهیدرات ها تغذیه می کنند.
اگر پلاک یا جرم بر روی دندان ها شما ایجاد شده است بهتر است از مسواک، نخ دندان و دهانشویه استفاده نمایید. همچنین برای جلوگیری از بروز این مشکل مب توانید از سیلانت دندانی، رزیم غذایی درست استفاده کنید. همچنین سیگار کشیدن را کنار بگذارید و بهداشت دهان و دندان را رعایت نمایید.
از جمله عوارض پلاک بر روی دندان ها می توان به پوسیدگی دندان ها، افتادن دندان، بوی بد دهان، التهاب لثه، تغییر رنگ دندان ها و … اشاره کرد.
مراجعه به دندانپزشک و بررسی دندان توسط وی به سلامت دندان ها کمک خواهد کرد و با جلوگیری از ایجاد پلاک دندان به داشتن طرح لبخند زیبا کمک می کند. دندانپزشکی گلد مد ارائه دهنده انواع خدمات دندانپزشکی می باشد و می توانید برای رفع جرم و پلاک دندان، ایمپلنت و یا حتی جراحی دندان عقل و جراحی لثه به این مرکز مراجعه کنید.
