کار آسانی است که فرزند خود را با یک بطری شیر بخوابانیم. چنین ایده ای پس از یک روز کاری طولانی بسیار وسوسه انگیز است. کودک نیز بسیار به این روش علاقه نشان می دهد. اما تغذیه نوزادان با شیشه، خطر پوسیدگی دندان را نیز به همراه خواهد داشت. برای درک اهمیت پیشگیری از پوسیدگی دندان، به ویژه در نوزادان و کودکان نوپا، ابتدا باید پوسیدگی دندان واقعی را شناسایی کرد. ما در این مقاله می خواهیم در رابطه با پوسیدگی دندان با شیشه شیر صحبت کنیم و ببینیم به راستی شیشه شیر باعث آسیب به دندان های کودک ما می شود؟ در صورت این مشکل چگونه آن را رفع نماییم.
با ما در کلینیک دندانپزشکی همراه باشید تا این مورد از مشکلات دندانی را هم مورد بررسی قرار دهیم.
پوسیدگی دندان چیست؟
در یک مفهوم سطحی، دندان پوسیده به لایه ای از باکتری ها اطلاق می شود که دندان های فرد را احاطه می کند. با گذر زمان، شما می توانید باعث ایجاد پلاک و آسیب های دیگر بر روی سطح دندان خود شوید. باید درک کنید که پوسیدگی دندان چطور می تواند به شدت بر سلامت دهان و دندان کودک شما هم تأثیر بگذارد.
هنگامی که پوسیدگی در داخل دندان کودک نمایان می شود، یعنی کودک دچار پوسیدگی زودرس یا پوسیدگی شیشه شیر شده است. بنابراین، هنگامی که کودک با یک بطری مایعات شیرین یا دارای قندهای طبیعی مانند شیر، شیر خشک و آب میوه به رختخواب می رود، قند موجود در این نوشیدنی ها در دهان و دندان کودک جمع می شود.
در نتیجه مینای دندان در معرض باکتری قرار گرفته و این قندها توسط باکترها تجزیه شده و اسید تولید می کنند و اسید هم به دندان حمله می کند.
در این موارد، پوسیدگی در دندان های جلویی بالایی دهان کودک اتفاق می افتد. از آنجایی که جریان بزاق در طول خواب کمتر می شود، محافظت از دندان کودک هم به مراتب کمتر شده و کاهش پیدا می کند و آنها را در برابر عفونت های دندان آسیب پذیر می سازد.
علت پوسیدگی دندان شیشه شیر چیست؟
اکنون که دانش اولیه ای در مورد پوسیدگی دندان با شیشه شیر داریم، لازم است دلایلی را که منجر به این مشکل می شود را هم شناسایی کنیم.
1- قرار گرفتن طولانی مدت دندان های کودک در معرض نوشیدنی های شیرین
هنگامی که این اتفاق می افتد، باکتری ها در دندان کودک تکثیر می شوند و مینای دندان از بین می رود. این امر می تواند باعث ایجاد توالی سریع در حفره دندان های کودک شود.
بر اساس تحقیقات انجام شده توسط کتابخانه ملی پزشکی، بسیاری از مردم، از جمله کودکانی که قند زیادی مصرف می کنند، بیشتر در معرض پوسیدگی دندان قرار می گیرند.
2 – افزودن قندهای خارجی غیر شیری (NMEs)
NMEها بعنوان قندهایی هستند که به طور طبیعی در عسل، شربت، آب میوه ها و… وجود دارند. به عنوان مثال می توان به ساکارز، شکر و … اشاره کرد.
دلیل این امر هم این می باشد که طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، قندهای اضافه شده یا ساکارز (NME) روی سطح دندان باعث تشکیل پلاک می شود. وقتی لایه های پلاک به مرور زمان ضخیم می شوند، به سلامت دندان های کودک آسیب می رساند.
3- انتقال بزاق از فردی به فرد دیگر
لازم است بدانید وقتی کودک با استفاده از قاشق غذاخوری غذا میل می کند، انتقال بزاق از والدین به کودک، ممکن است باعث خطر عفونت های باکتریایی شود و به دندان های آنها آسیب برساند.
4- استفاده از پستانک برای مدت طولانی
پستانک هم می تواند عاملی مهم برای پوسیدگی دندان در کودکان باشد. دندانپزشک اطفال استفاده از پستانک در کودک را به عنوان عاملی خطر زا در دندان های بزرگسالی کودک، پیش بینی می کند.
اگر از پوسیدگی دندان و علل آن آگاه شده اید، باید یاد بگیرید قبل از اینکه خیلی دیر شود علائم پوسیدگی دندان در کودکان را شناسایی و برای درمان سریع آن اقدام نمایید.
چه زمانی فرزندم را نزد دندانپزشک ببرم؟
هنگامی که علائم پوسیدگی دندان را در نوزادان یا کودکان نوپا خود مشاهده نمودید، لازم است کودک خود را نزد دندانپزشک اطفال ببرید. از جمله علائم پوسیدگی دندان در کودکان به شرح زیر می باشد.
وقتی متوجه لکه های سفید در دندان های کودک خود شدید.
لکه های سفید به تخریب یا به عبارتی ساده، فرسایش مینای دندان کمک می کند. با تجمع گسترده باکتری ها، این دمینرالیزاسیون نشان دهنده پوسیدگی دندان خواهد بود.
بوی بد دهان
هنگامی که حفره ای در قسمت بالایی دندان ایجاد شد، باعث بوی بد دهان می شود. بنابراین، اگر با وجود رعایت بهداشت استاندارد دهان در دندان کودک، متوجه بوی بد شده اید، باید کودک را نزد دندانپزشک ببرید.
لکه های سیاه یا قهوه ای روی دندان ها
اگر متوجه لکه های قهوه ای یا سیاه روی دندان های کودک خود شدید، به احتمال زیاد کودک از پوسیدگی دندان رنج می برد. بنابراین، بسیار مهم است که با دیدن حفره در دندان به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید، در غیر این صورت پوسیدگی به دندان های سالم مجاور سرایت می کند و سلامت کلی دهان کودک شما را به خطر می اندازد.
خونریزی یا تورم لثه
خونریزی یا تورم لثه نشان دهنده مستقیم پوسیدگی دندان است. اگر کودک شما با رعایت بهداشت دهان و دندان مشکل دارد، دچار دندان دردهای مکرر خواهد شد و نمی تواند غذاهای معمول خود را مصرف کند، این یعنی از پوسیدگی دندان رنج می برد.
قرمزی ناحیه لثه، نشانه بیماری لثه می باشد. بنابراین، کودک را موظف به مراقبت از دندانش کنید تا از هر گونه عارضه ناشی از مختل کردن سلامت دهان او جلوگیری گردد.
اگرچه علائم پوسیدگی با چشم غیرمسلح ظاهر می شوند، اما شاید شما و فرزند شما متوجه آن نشوید. هنگامی که این اتفاق رخ داد، مجموعه ای از عوارض منفی می تواند در هر دو، دندان های شیری و دندان های دائمی رخ دهد.
عوارض ناشی از پوسیدگی دندان با شیشه شیر چیست؟
درد مزمن در دندان ها و فک
نوزاد یا کودک نوپای شما ممکن است با درد شدید در دهان، دچار اضطراب شدید شود. ممکن است کودک از غذا خوردن، صحبت کردن و بازی کردن در دوران کودکی دوری کند.
پوسیدگی دندان درمان نشده بالقوه می تواند از کیفیت زندگی کودک کم کند و سلامت او را به خطر بیندازد.
مشکلات جویدن
پوسیدگی در دندان کودک شما آستانه درد متفاوتی دارد، به طور طبیعی احساس ناراحتی و بی میلی به مصرف غذا، در این افراد بیشتر نمایان می شود. پس مشکلات جویدن، در عادات غذایی عمومی باعث کاهش دریافت ارزش غذایی آنها می شود.
عفونت های دندان
از عوارض دندان شیری پوسیده، عفونت دندان و از دست دادن دندان است. با از دست دادن زودرس دندان شیری به هر دلیل، ممکن است باعث ایجاد شکاف در دندان های کودک شوید که در این زمان نیاز به درمان های ارتودنسی پیچیده در آینده خواهد بود.
درمان پوسیدگی دندان با شیشه شیر
مشکلات دندانی در مراحل اولیه تشخیص داده می شود، نوزاد یا کودک نوپا واجد شرایط درمان است. در مرحله اولیه، ظهور لکه های سفید روی سطح دندان های کودک نمایان می شود. در اینجا برخی از گزینه های درمانی توسط دندانپزشک و متخصص کودکان ذکر خواهد شد:
استفاده از پرکننده های دندانی روی حفره
کاشت تاج دندان روی دندان آسیب دیده
استفاده از دندان های مصنوعی یا پارتیال های کودکان برای پر کردن شکاف های موجود بین دندان های جلویی از دست رفته می باشد.
در نتیجه، “پیشگیری بهتر از درمان است”. بنابراین، ما شما را تشویق میکنیم که از اقدامات پیشگیرانه برای محافظت طولانی مدت از سلامت دهان و دندان کودک خود استفاده کنید.
جلوگیری از پوسیدگی دندان با شیشه شیر
پس از هر بار شیر خوردن، لثه های کودک خود را با یک گاز مرطوب یا پارچه خوب شستشو داده و تمیز کنید.
با رویش اولین دندان کودک، او را به آرامی با مسواک آشنا کرده و عادت دهید. برای کودکان کمتر از 3 سال خیلی کم و برای کودکان 3 تا 6 سال به اندازه یک نخود از خمیر دندان استفاده کنید.
برای رویش دو دندان کنار همدیگر، از نخ دندان بطور روزانه استفاده کنید.
کودک خود را با شیشه نخوابانید، مگر اینکه در شیشه آب باشد. اگر کودک با شیشه شیر می خوابد، به محض اینکه به خواب رفت، شیشه را از دهان او خارج کنید.
فقط شیر خشک، شیر یا شیر مادر را در بطری ها قرار دهید. هرگز از بطری های حاوی مایعاتی مانند آب قند، آبمیوه یا نوشابه استفاده نکنید.
هرگز پستانک آغشته به مواد شیرین مانند شکر یا عسل به کودک ندهید.
به کودک خود آب میوه ندهید. وقتی فرزند شما به اندازه کافی بزرگ شد که بتواند یک فنجان را با خود حمل کند، سعی کنید تا برای نوشیدن از فنجان استفاده کند.
در آخر
با روییدن اولین دندان کودک، یک ملاقات با دندانپزشک رزرو کنید.
اگرچه دندان های شیری کودک دائمی نیستند، اما بخشی جدایی ناپذیر از سلامت دهان و دندان هستند. کودکان برای خوردن، صحبت کردن و داشتن لبخندی جذاب به دندانی سالم نیاز دارند. وظیفه دندان شیری نگه داشتن فضای کافی در فک برای دندان های دائمی است. دندان هایی که خیلی زود پوسیده می شوند، باعث کج شدن و نامرتبی دندان های بزرگسالان می شوند.
اگر در کودک شما نشانه هایی از پوسیدگی دندان های شیشه شیر را می بینید، دندانپزشکان اطفال ما این وظیفه را دارند که بهترین خدمات دندانپزشکی را به کودکان شما ارائه دهند.